Atatürk Kimdir?

Atatürk

Türkiye Cumhuriyeti kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı olan Mustafa Kemal Atatürk, resmi kayıtlara göre 19 Mayıs 1881 yılında doğmuştur. 57. doğum günü olan 19 Mayıs 1938 yılında ise vefat etmiştir. Selanik Kocakasım Mahallesi Islahhane Caddesi’nde bulunan 3 katlı bir binada gözlerini dünyaya açmıştır. Annesi Zübeyde Hanım, babası ise Ali Rıza Efendi’dir.

Atatürk Öğrenim Hayatı

Hafız Mehmet Efendi mahalle mektebinde öğrenimine başlayan Mustafa Kemal Atatürk, babası Ali Rıza Efendi’nin talebi üzerine Şemsi Efendi Mektebi’nde öğrenimine devam etti. 1988 yılında babasını kaybeden Atatürk, Selanik Mülkiye Rüştiyesi’nde öğrenime devam etti. 1893 yılında Askeri Rüştiye’ye kaydoldu. Matematik öğretmeni tarafından isimlerinin aynı olması nedeniyle Kemal adını aldı. 1896–1899 yılı Manastır Askeri İdadi okulunu bitirerek, İstanbul Harp Okulu’nda öğrenime devam etti. 1902 yılında ise teğmen rütbesi alan Atatürk Harp Akademisi ile 1905 yılında yüzbaşı rütbesine hak kazandı.

Atatürk’ün Katıldığı Savaşlar

1905–1907 yıllarında Şam 5. Ordu’da görevini sürdürdü. 1907 itibari ile Kolağası denilen Kıdemli Yüzbaşı rütbesini aldı. Manastır 3. Ordu’ya ataması çıktı, 1909 yılında Hareket Ordusu’nun Kurmay Başkanı oldu. 1910 yılı itibari ile Fransa’ya giderek Picardie Manevrasında yer aldı. 1911’de Genel Kurmay Başkanlığı’nda çalıştı.

1911 yılında Mustafa Kemal ve silah arkadaşları İtalya’nın Trablusgarp’a akını sonucu, Tobruk ve Derne kısmında görevini yaparak, 22 Aralık 1911 tarihinde Tobruk Savaşı’nı kazandı ve 6 Mart 1912 tarihinde Derne Komutanlığı bünyesine alındı. Balkan Savaşı’nda Gelibolu ve Bolayır birlikleri ile savaşarak, Dimetoka ve Edirne’nin kazanılmasında en önemli hizmeti üstlendi.

1913 senesinde üstün görevleri nedeni ile Sofya Ateşemiliterliği görevine atıldı ve 1914 yılında Yarbay rütbesini aldı. Buradaki görevi 1915 yılında sonlandı, tam o sırada 1. Dünya Savaşı başladı ve Osmanlı Devleti savaşmak zorundaydı. Mustafa Kemal Atatürk ise o dönem 19. Tümen’in kurulması için Tekirdağ’a gönderildi.

Atatürk’ün Kazandığı Savaşlar

Dünya ülkeleri için önemli bir savaş olan 1914 1. Dünya Savaşı’nda, bir kahramanlık destanı yazıldı ve “Çanakkale Geçilmez!” sözünün ortaya çıktığı tarih oldu. Çanakkale Boğazı nitekim 18 Mart 1915 yılında geçilemedi. Geçmeye çalışan İngiliz ve Fransız donanmaları büyük kayıp verdi.

Gelibolu’ya asker çıkaran düşmanları ise 19. Tümen Conkbayırı’nda durduran Atatürk, Albay rütbesine yükseldi. İngilizler daha çok hırslandı ve Arıburnu’na 6–7 Ağustos’ta yine saldırdı. Üzerinden birkaç gün geçmişti ki 9–10 Ağustos 1915 yılında Anafartalar Zaferi ile başlayan bu sevinç, 17 Ağustos Kireçtepe Zaferi, 21 Ağustos 2. Anafartalar Zaferi ile taçlandı. Şüphesiz Kurtuluş Savaşı önemli dönemlerden birisidir.

Kurtuluş Savaşı’nda kazanılan zaferler;

• Sarıkamış 20 Eylül 1920 kurtarıldı
• Kars 30 Ekim 1920 kurtarıldı
• Gümrü’nün 7 Kasım 1920 kurtarıldı
• Çukurova, Gaziantep, Kahramanmaraş Şanlıurfa savunması 1919- 1921
• İnönü Zaferi 6 -10 Ocak 1921
• İnönü Zaferi 23 Mart–1 Nisan 1921
• Sakarya Zaferi 23 Ağustos–13 Eylül 1921
• Büyük Taarruz’un yapılması
• Başkomutan Meydan Muhaberesi
• Büyük Zafer 26 Ağustos 9 Eylül 1922
• 19 Eylül 1921 yılında TBMM tarafından Atatürk’e Mareşal ve Gazi rütbesinin verilmesi

Kurtuluş Savaşı’nın başlangıcında 15 Mayıs 1919 tarihi Yunanlılar tarafından İzmir İşgali yapılmaya çalışılmış ve ilk kurşunun düşmana atılmasıyla başlamıştır. 24 Temmuz 1923 yılında Lozan Antlaşması imzalandı.

Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurulması İle Atatürk’ün Yaptığı Devrimler

29 Ekim 1923 yılında Cumhuriyet’in ilan edilmesi ile Atatürk Türkiye’nin çağdaş medeniyete ulaşması adına bazı devrimler yapmıştır. Bu devrimler arasında siyasi devrimler; saltanatın kaldırılması, Cumhuriyet ilanı, Halifeliğin sonlanmasıdır.

Toplumsal anlamda yapılan devrimler; kadın ve erkek eşitliği, şapka kıyafet devrimi, tekke, zaviye, türbe gibi yerlerin kapatılması, Soyadı Kanunu, unvanların ya da lakapların kalkması, uluslararası ölçü, takvim ve saatlerin kabul edilmesidir. Hukuk alanında yapılan devrimler; Mecelle kaldırıldı, Türk Medeni Kanunu’nun çıkarılmasıdır.

Eğitim ve kültürel devrimler; öğrenim birleştirilmesi, Yeni Türk alfabesi kabulü, Türk Dil Tarih Kurumu’nun kuruluşu, üniversite öğrenimi ve güzel sanatlardır. Ekonomik devrimler; aşar kaldırıldı, çiftçiliğe özendirme çalışmaları başladı, emsal çiftliklerin kurulması, sanayi kuruluşlarının kurulması adına Sanayi Teşvik Kanunu çıkarıldı.

Atatürk’ün Vefatı

Soyadı Kanunu’nun çıkması ile birlikte Atatürk soyadını alan Mustafa Kemal, TBMM Başkanlığı görevine 13 Ağustos 1923 yılında getirildi. 1927, 1931 ve 1935 tarihinde 4 yılda bir seçilen Cumhurbaşkanlığı görevine getirilmiştir. Cumhurbaşkanlığı süresinde ülkelerin devlet başkanlarını makamında ağırladı. 29 Ocak 1923 yılında eşi Latife Hanım ile evlilik yaptı. 5 Ağustos 1925 yılında ise evliliğini sonlandırdı.

Çocuklara olan sevgisi ile bilinen Mustafa Kemal Atatürk’ün; Afet İnan, Sabiha Gökçen, Fikrîye, Ülkü, Nebile, Rukiye, Zehra, Mustafa isimli manevi evlatları bulunuyordu. Aynı zamanda himayesine aldığı çocuklar olan Abdürrahim ve İhsan’da Atatürk tarafından evlatlarından ayrılmadı. Doğaya, sanata, spora, müzik ve dansa tutkulu olan Mustafa Kemal Atatürk sanata oldukça değer verirdi.

Türk Dili’ne yaptığı katkıları vefat ederken de devam etti. Mirasından Türk Dil ve Tarih Kurumu bünyesine pay bıraktı. 10 Kasım 1938 tarihi 09.05’te tüm dünyayı yasa boğan Mustafa Kemal Atatürk, gözlerini İstanbul Dolmabahçe Sarayı’nda sonsuzluğa kapattı. Günümüzde ise “benim naçiz bedenim” dediği naaşı, 10 Kasım 1953 tarihinde Anıtkabir’e nakledildi. Kelimelerin kifayetsiz kaldığı Atatürk ile ilgili bilgilerin, özet kısmını sizlerle paylaştık.